Bé yêu đã bước vào giai đoạn ăn dặm, cần được bổ sung nhiều dinh dưỡng hơn. Ngoài các nguồn cung cấp từ thịt bò, gà, lợn, mẹ cũng nên xây dựng
thực đơn ăn dặm cho bé bằng hoa quả
để giúp bé phát triển toàn diện
Nội Dung
Toggle1: Thời điểm nên cho bé ăn dặm hoa quả
Tuy nhiên, không phải loại quả nào bé cũng có thể ăn ngay từ đầu. Chẳng hạn, bé 6 tháng tuổi không nên ăn ngay các loại quả cứng, giòn như táo, lê mà cần phải được hấp chín hoặc nghiền nhuyễn. Tương tự, những loại quả có hàm lượng vitamin C cao và có tính axit như kiwi, ổi không thích hợp cho bé từ 6 đến 6,5 tháng vì có thể gây ợ chua, đầy hơi, thậm chí tiêu chảy. Do đó, mẹ cần lựa chọn những loại hoa quả phù hợp với từng giai đoạn phát triển của bé.
2: 12 loại hoa quả cho bé ăn dặm cực bổ dưỡng
2.1. Quả bơ
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bơ là một trong những loại quả hàng đầu cho bé ăn dặm từ 6 tháng tuổi. Bơ có kết cấu mềm, vị béo thơm và chứa nhiều dưỡng chất có lợi như vitamin A, C, D, E, K, folate, thiamin, và niacin.
Quả bơ chứa hàm lượng chất xơ dồi dào, giúp làm mềm phân và dễ dàng đào thải, rất phù hợp cho bé bị táo bón hoặc gặp khó khăn khi đi tiêu. Mẹ có thể biến tấu bơ thành nhiều món ăn đa dạng để làm phong phú thực đơn cho bé, chẳng hạn như sinh tố bơ – chuối, súp bơ cà rốt, hoặc bơ nghiền với sữa mẹ/sữa công thức.
Để chọn mua bơ ngon, mẹ nên chú ý chọn những quả có vỏ màu nâu tím, sần sùi, cầm nặng tay và khi lắc nghe tiếng hạt lục cục bên trong. Tránh mua những quả mềm nhũn, ọp ẹp hoặc có cuống còn cứng.
2.2: Quả chuối
Quả chuối cũng là một lựa chọn tuyệt vời cho bé trong giai đoạn ăn dặm. Chuối có kết cấu mềm mịn, dễ ăn và an toàn cho bé từ tháng thứ 6 mà không lo bị hóc hay nghẹn. Ngoài ra, chuối còn chứa nhiều kali, chất xơ, vitamin C và B6, giúp bé nhuận tràng, tăng cường hệ miễn dịch và chống lại các tác nhân gây hại. Để thực đơn của bé không bị nhàm chán, mẹ có thể sáng tạo với các món như chuối nghiền, chuối trộn sữa, súp chuối táo, hoặc bánh trứng chuối.
2.3: Quả Đu Đủ
Quả đu đủ là loại quả có kết cấu mềm và lành tính, phù hợp cho bé từ 7 tháng tuổi trở lên. Đu đủ chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như vitamin A, C, B9 và chất xơ, giúp củng cố hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, giúp bé có đôi mắt sáng và hệ tim mạch khỏe mạnh.
Mẹ có thể chế biến đu đủ thành nhiều món ngon cho bé như sinh tố đu đủ – xoài, đu đủ nghiền, đu đủ trộn sữa mẹ hoặc sữa công thức, canh đu đủ hầm,… Những món này có cấu trúc mềm, dễ ăn và vị ngọt tự nhiên, kích thích vị giác của bé. Tùy theo sở thích của bé, mẹ có thể thay đổi linh hoạt thực đơn.
Khi chọn mua đu đủ, mẹ nên chọn những quả dài, cầm chắc tay, chín đều và cuống còn dính nhựa, đây là dấu hiệu của đu đủ chín tự nhiên. Mẹ nên tránh mua những quả có vẻ ngoài sáng bóng, cứng cáp dù vỏ đã vàng, vì có thể đu đủ đã bị tiêm thuốc kích chín.
2.4: Quả Xoài
Quả xoài là một loại quả nhiệt đới phổ biến và được nhiều bé yêu thích. Với thành phần dinh dưỡng vượt trội, xoài là sự lựa chọn tuyệt vời cho bé. Trong một cốc xoài tươi (165 gram), có thể cung cấp gần 67% nhu cầu vitamin C hàng ngày. Loại vitamin tan trong nước này hỗ trợ hệ miễn dịch của bé, giúp cơ thể hấp thụ sắt và thúc đẩy sự phát triển tế bào. Mặc dù xoài có kết cấu khá mềm, mẹ nên cắt nhỏ hoặc nghiền nhuyễn để đảm bảo an toàn cho bé, tránh tình trạng hóc, nghẹn. Xoài rất phù hợp cho bé từ 6-7 tháng tuổi, mới bắt đầu ăn dặm.
Để làm phong phú thực đơn, mẹ có thể chế biến nhiều món ngon từ xoài như sinh tố xoài – dứa, xoài dầm sữa, sinh tố xoài – nho,… Khi chọn mua xoài, mẹ nên chọn những quả có vỏ vàng đều, da căng bóng, không có vết thâm, đốm hay sần sùi. Mẹ có thể kiểm tra phần thịt ngay cuống xoài, nếu thấy chắc tay, không mềm nhũn và ngửi thấy mùi thơm nhẹ thì đó là xoài ngon.
2.5: Quả Na
Quả na là loại quả quen thuộc với nhiều mẹ, dễ dàng tìm thấy ở chợ, siêu thị hoặc cửa hàng tiện lợi. Trong 100g na, có chứa tới 75 kcal năng lượng, 25.2g carbohydrate, 20mg canxi, 19.2mg vitamin C, cùng nhiều dưỡng chất khác, giúp bé phát triển xương và răng khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây hại.
Na có vị ngọt, thịt mềm và hơi dai. Khi mẹ xay nhuyễn, na sẽ tạo thành một hỗn hợp xốp và đặc, rất thu hút bé. Khi bé tròn 6 tháng tuổi, mẹ có thể thêm na vào thực đơn ăn dặm để bé thưởng thức.
Một số món ăn dặm từ quả na mà mẹ có thể chế biến bao gồm: na nghiền, na trộn sữa, na dầm, sinh tố na – chuối, sinh tố na – bơ,… Mẹ có thể đa dạng hóa thực đơn bằng cách kết hợp na với các loại quả khác để bé không cảm thấy ngán, đồng thời đảm bảo cung cấp dưỡng chất từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau.
Để chọn được quả na ngon, mẹ nên chọn những quả có vỏ đều màu, rãnh mắt na có màu trắng ngà, không bị thâm đen, cuống còn dính, cầm chắc tay, không bị ọp ẹp.
2.6: Quả Kiwi
Quả kiwi nổi tiếng với hàm lượng vitamin C dồi dào (cao gấp đôi so với cam), rất phù hợp cho bé mới khỏi viêm da hoặc hăm tã nhờ khả năng làm sáng da và hỗ trợ lành vết thương. Tuy nhiên, do kiwi chứa nhiều vitamin C, mẹ nên đợi đến khi bé 7-8 tháng tuổi mới bổ sung vào thực đơn, để tránh tình trạng bé bị loét dạ dày hoặc ợ chua.
Kiwi còn cung cấp nhiều dưỡng chất khác như chất xơ, magie, kali, hormone serotonin, lutein,… giúp kích thích sự phát triển của mô, xương, nướu, điều hòa đường huyết, tốt cho hệ thần kinh và tăng cường khả năng ghi nhớ.
Để bé ăn kiwi mà không cảm thấy ngán, mẹ có thể kết hợp kiwi với các thực phẩm khác để tạo ra những món sinh tố thơm ngon như sinh tố kiwi – táo, kiwi – sữa chua, hoặc kiwi – bơ.
Mẹo chọn kiwi ngon: mẹ ấn nhẹ vào cuống quả, nếu cảm nhận được độ mềm thì đó là kiwi đã chín và thơm ngon. Ngược lại, nếu thấy quả còn cứng, kiwi chưa chín hoặc bị thu hoạch quá sớm, ăn vào sẽ có vị chát.
2.7: Quả Cam
Cam có nguồn gốc từ Trung Quốc hàng nghìn năm trước và hiện được trồng rộng rãi ở nhiều vùng nhiệt đới, bao gồm cả Việt Nam. Cam được ví như một “kho tàng” dinh dưỡng vì chứa rất nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Một quả cam 140g có chứa đến 86% nước, 1,3g đạm, 14,8g carbs và cung cấp tới 92% nhu cầu vitamin C hàng ngày, rất hữu ích trong việc hồi phục sức khỏe cho bé sau ốm.
Cam có kết cấu từng múi mọng nước, mẹ có thể ép lấy nước hoặc cho bé ăn trực tiếp. Đặc biệt, với những bé thiếu hụt vitamin C, cam là một loại quả không thể thiếu. Tuy nhiên, để đảm bảo hệ tiêu hóa của bé có thể hấp thụ tốt lượng vitamin C từ cam, mẹ nên đợi đến khi bé được 7-8 tháng tuổi mới bổ sung.
Mẹ có thể chế biến cam thành nhiều món ăn dặm hấp dẫn như nước ép cam, nước ép cam táo, cam sữa, kem sữa chua cam, hoặc cam hầm cà rốt,… Khi chọn cam, mẹ nên chọn những quả tròn đầy, to bằng nắm tay trở lên, vỏ mỏng và phần núm ở đầu quả cam nhô ra, vì những quả cam có đặc điểm này thường tươi ngon, mọng nước.
2.8: Quả Thanh Long
Thanh long có hai loại phổ biến là thanh long ruột trắng và ruột đỏ, đều chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như carbohydrate, chất xơ, vitamin A, C và các chất chống oxy hóa (flavonoid, axit phenolic, betacyanin). Những thành phần này giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, nhuận tràng, ổn định đường huyết và tăng cường hệ miễn dịch cho bé.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia nhi khoa, mẹ có thể cho bé ăn thanh long khi bé đủ 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, với bất kỳ loại hoa quả nào lần đầu cho bé thử, mẹ cần cho bé ăn một lượng nhỏ (khoảng 1-2 muỗng) để theo dõi xem bé có dị ứng hoặc phản ứng bất thường nào không, trước khi bổ sung thường xuyên vào thực đơn.
Để món thanh long trở nên hấp dẫn hơn, mẹ có thể chế biến thanh long thành các món như nước ép thanh long, thanh long nghiền, hoặc thanh long trộn sữa mẹ/sữa công thức. Khi chọn mua thanh long, mẹ nên chọn những quả có tai xanh, không bị quăn lại hay khô, vỏ màu hồng đẹp mắt, không có vết thâm hay dập nát.
2.9 Quả Táo
Câu nói “Mỗi ngày một quả táo, bác sĩ phải tránh xa” không chỉ là lời đồn mà thực sự có cơ sở khoa học. Một quả táo cỡ vừa cung cấp khoảng 95 calo, 1g protein, 25g carbohydrate, 19g đường tự nhiên và 3g chất xơ. Táo cũng rất giàu quercetin và pectin – hai hợp chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ bé khỏi viêm nhiễm, táo bón và hỗ trợ giảm lượng cholesterol xấu.
Vì táo có kết cấu cứng, mẹ nên ép lấy nước hoặc hấp chín và nghiền nhuyễn trước khi cho bé ăn. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thời điểm phù hợp nhất để bé ăn dặm táo là khi bé được khoảng 6,5 – 7 tháng tuổi.
Để tránh việc bé cảm thấy nhàm chán khi ăn táo, mẹ có thể biến tấu táo thành nhiều món ngon khác nhau như: táo hấp nghiền nhuyễn, nước ép táo, súp táo thịt gà, táo hấp trộn sữa chua, súp táo khoai lang,… Mỗi món đều mang hương vị đặc trưng, kích thích vị giác của bé, giúp bé ăn ngon miệng hơn
Khi chọn mua táo, mẹ nên ưu tiên những quả mọng nước, to tròn, cầm chắc tay. Nếu búng vào táo mà nghe tiếng “bộp” to, rõ, thì đó là dấu hiệu của một quả táo giòn và ngon.
2.10 Quả Dâu Tây
Dâu tây là một loại quả mọng giàu dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của bé. Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, trong 166g dâu tây cắt lát chứa tới 97,6mg vitamin C, 3,3g chất xơ, 53 calo, 12,7g carbohydrate, 27mg canxi và nhiều dưỡng chất khác. Ngoài ra, dâu tây còn giàu các hợp chất thực vật tốt cho sức khỏe như phytochemical, cùng nhiều chất chống oxy hóa như anthocyanins, quercetin, kaempferol, và catechin. Chính nhờ vị chua thanh, mọng nước, giòn sần sật mà dâu tây trở thành món ăn yêu thích của nhiều bé, kể cả những bé kén ăn.
Dù là loại quả lành tính, nhưng nghiên cứu năm 2011 đã chỉ ra rằng một số bé có thể bị dị ứng với dâu tây do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Vì vậy, mẹ cần cho bé thử nhấm nháp vài miếng nhỏ trước để theo dõi phản ứng, sau đó mới bổ sung thường xuyên nếu không có dấu hiệu bất thường. Do hàm lượng vitamin C cao và kết cấu hơi cứng, dâu tây phù hợp để thêm vào thực đơn cho bé từ 1 tuổi trở lên.
Để làm phong phú thực đơn, mẹ có thể chế biến dâu tây thành các món như sinh tố dâu bơ, sinh tố dâu sữa tươi, pudding dâu tây, hoặc kem dâu. Khi mua dâu tây, mẹ nên chọn những quả đỏ tươi, đều màu và mọng nước. Tránh những quả còn loang lổ chỗ xanh chỗ đỏ vì chúng chưa chín hoàn toàn, ít nước, và không ngon miệng.
2.11: Quả Lê
Lê là loại quả rất hữu ích khi thời tiết chuyển mùa và bé gặp phải các vấn đề về hô hấp. Lê có khả năng tiêu đờm, nhuận tràng và thanh nhiệt, đặc biệt thích hợp trong những ngày hè nóng bức. Quả lê giàu chất xơ, fructose, kali và vitamin C, với đặc điểm mọng nước và vị thanh ngọt, khiến bé rất thích ăn.
Nếu bé có dấu hiệu khò khè hay khụt khịt, mẹ có thể cho bé ăn lê hoặc chế biến lê thành các món ăn dặm như lê nghiền, nước ép lê, hoặc súp lê để giúp cải thiện tình trạng này.
2.12: Quả Ổi
Ổi là một loại quả nhiệt đới thơm mát, rất được nhiều bé yêu thích. Ổi có kết cấu tương tự như lê nhưng giòn hơn một chút. Đây là loại quả ăn ngon nhất vào mùa hè, với mùi thơm nhẹ nhàng, chắc chắn sẽ làm bé thích thú khi thưởng thức.
Ổi không chỉ ngon mà còn rất bổ dưỡng. Theo WebMD, một quả ổi chứa 37 calo, 8g carbohydrate, 3g chất xơ và đặc biệt là không chứa cholesterol. Hơn nữa, ổi là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, gấp 4 lần so với quả cam, là sự lựa chọn lý tưởng cho bé nếu cần bổ sung vitamin C.
Khi bé được 1 tuổi, mẹ có thể cắt nhỏ ổi và lọc bỏ phần hạt trước khi cho bé ăn dặm. Ngoài ra, mẹ cũng có thể ép lấy nước ổi để làm món uống hấp dẫn. Khi chọn mua ổi, mẹ nên chọn những quả cầm nặng tay, không bị dập nát và tránh chọn những quả quá chín, vì thịt ổi sẽ mềm và nhũn, không còn tươi ngon.